سکته مغزی به عنوان شایع ترین بیماری عصبی که میتواند برای افراد در سنین مختلف رخ دهد؛ نیازمند مراقبت های پزشکی و توانبخشی قابل توجه میباشد تا علائم پس از سکته مغزی از قبیل اختلالات بلع، اختلالات گفتاری، حرکتی، حسی، شناختی و… به حداقل برسد. سکته مغزی زمانی رخ میدهد که خون رسانی به بخشی از مغز کاهش یابد یا قطع شود؛ در این صورت اکسیژن و مواد مغذی به بخشی از بافت های مغز نمیرسد و سبب آسیب آن میشود. این اختلال در خون رسانی ممکن است به علت مسدود شدن یک رگ باشد (سکته ایسکمیک)؛ یا به علت پاره شدن یک رگ (سکته هموراژیک). در این مقاله در رابطه با زمان طلایی سکته مغزی توضیحاتی را قرار داده ایم.
بیشتر سکته ها از نوع سکته ایسکمیک هستند و متاسفانه دوره بهبودی در این نوع از سکته به نسبت سکته هموراژیک طولانی تر است. در هر دو نوع سکته مغزی، توانبخشی از حیاتی ترین اقدامات لازم است و نیازمند یک تیم خبره و متخصص میباشد. درمان های توانبخشی به موقع و با کیفیت مناسب و موثر، باعث میشود بیمار استقلال خود را تا حد ممکن بازیابد و کیفیت زندگی خود را ارتقا دهد.
زمان طلایی بهبودی پس از سکته مغزی
پس از سکته مغزی زمان را نباید از دست داد! زمان طلایی بهبودی بین 3 تا 6 ماه بعد از سکته مغزی میباشد؛ که در این مدت، سه ماه اولیه از اهمیت بالاتری هم برخوردار است، چنان که طبق تحقیق کیانگ بو لی و همکاران پنجاه تا نود درصد بهبودی در بیماران سکته مغزی تنها در سه ماه اول حاصل میشود. چرا که در این دوره مغز بیشترین توانایی را برای بهبودی خود دارد؛ درنتیجه درمان های توانبخشی در این دوره باعث دستیابی به ماکسیمم بهبودی ممکن برای فرد میشوند. البته که نتیجه ی حاصل بسته به محل و شدت ضایعه مغزی متغیر است. توانبخشی در موقع مناسب و با کیفیت بالا، موجب میشود تا فرد بتواند به بیشترین عملکرد خود به نسبت میزان آسیب وارده دست یابد. درنتیجه عملکرد نهایی هر فرد پس از سکته منحصر به فرد است. چه بسا حرکت، گفتار، شناخت و… در فرد کاملا به حالت پیش از وقوع سکته بازنگردد اما اقدامات مناسب توانبخشی در زمان مناسب حداکثر ظرفیت مغز فرد را برای بهبودی به کار میگیرد و آن را به بیشترین بازدهی میرساند.
زمان شروع توانبخشی پس از سکته مغزی
برای دستیابی به بیشترین بهبودی، توانبخشی باید در سریع ترین زمان ممکن پس از سکته مغزی آغاز شود. بهترین زمان شروع درمان های توانبخشی زمانی است که در بیمارستان وضعیت عمومی بیمار به شرایط پایداری رسیده است. خدمات توانبخشی را میتوان در کلینک های توانبخشی، در منزل یا در بیمارستان دریافت کرد. بهبودی هرچه بیشتر و سریع تر به شروع به موقع توانبخشی و کیفیت این خدمات بستگی دارد.
اگر بیمار درمان های توانبخشی با کیفیت مناسب را در زمان طلایی دریافت کند، به نسبت شدت آسیب مغزی اش، به بیشترین حد بهبودی ممکن دست میابد. با مراقبت های توانبخشی مناسب، با بهبود عملکرد فرد در فعالیت های مختلف و افزایش مشارکت اجتماعی آنان حتی احتمال ابتلا به افسردگی در این افراد کاهش میباد.
هدف ما در توانبخشی پس از سکته مغزی این است که بیمار را به بیشترین بهبودی ممکن برسانیم و مهارت هایی را که برای فعالیت های روزمره ی یک زندگی معمول و مستقل نیاز هست به او بازگردانیم.
نویسنده :
محدثه خاکی (آسیب شناس گفتار و زبان)
منابع:
pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25603539
newrorehab.com
0 Comments