اختلال یادگیری چیست؟ آیا تا به حال به این فکر کردهاید که ممکن است چیزی که شما میبینید یا میشنوید با چیزی که دیگران میبینند و میشنوند، متفاوت باشد؟ اگر در فهم و ادراک شما تفاوتی با فهم و ادراک دیگران وجود داشته باشد، به نظر شما این تفاوت چه مشکلاتی را به وجود میآورد؟ اگر در مدرسه که اولین مکانی است که زندگی اجتماعی ما پایهریزی میشود، قادر به درک گفتهها نباشیم یا دریافت معنی کلمهها، به خاطرسپاری واژهها کاری چالش برانگیز باشد یا رنگها را به رنگی که دیگران میگویند، مشاهده نکنیم و هزاران مشکل دیگر…چه اتفاقی برای زندگی و روان ما رخ خواهد داد؟
آیا میتوان این دوران بسیار مهم یادگیری را به موفقیت به پایان رساند؟ آیا میتوانیم وارد سایر عرصههای زندگی همانند داشتن شغل، ازدواج و… بشویم؟
اختلال یادگیری، اختلالی است که با وجود نام ساده آن مشکلات بسیار اساسی را برای 15 درصد افراد جامعه و 7 درصد دانشآموزان ایجاد کرده است و تقریباً دومینو وار همه جنبههای زندگی انسان را دچار مشکل میکند. به دلیل اهمیت بالای این موضوع، قصد داریم در این مطلب تمامی ابعاد این موضوع را از تعریف اختلال یادگیری تا انواع اختلال یادگیری و علائم آن بررسی کنیم و سپس با ذکر خدماتی که برای درمان اختلال یادگیری در کلینیک حامی به شما عزیزان ارائه میشود، مطلب را به پایان برسانیم.
با ما همراه باشید.
تعریف اختلال یادگیری چیست؟
Learning disabilities به اختصار LD یا همان اختلالات یادگیری به مجموعهای از ناتوانیهای عصبی و زیست شناختی گفته میشود که بر پارامترهای مهارتی و پایه فرد به خصوص تحصیلی (مثل خواندن، نوشتن و ریاضیات) اثر میگذارد. البته این مهارتهای مورد انتظار باید متناسب با سن، آموزش و هوش فرد باشد.
چرا در تعریف اختلال یادگیری، واژه ناتوانی عصبی ذکر شده است؟
سیستم عصبی انسان در هر لحظه اطلاعاتی را از محیط دریافت میکند. این اطلاعات میتواند انواعی از محرکها همانند بو، تصویر و صوت باشد. اطلاعات دریافت شده باید در مغز که جزء مهم سیستم عصبی است، پردازش شود و بعد با توجه به نتیجه این پردازش، فرمان مناسبی برای پاسخ به محرک ارسال شود. در ناتوانی یادگیری، فرآیند پردازش دچار مشکل شده است. پس طبیعتاً انتظار خروجی و رفتار مناسبی نداریم.
مثلاً کودکی که اعداد و علائم ریاضی را میبیند یعنی محرک بینایی را دریافت میکند اما معنای علامت جمع یا ضرب را متوجه نمیشود. پس درک و پردازش او مشکل دارد.
فرآیند پردازش به چه شکل عمل میکند؟
فرآیند پردازش شامل 3 مرحله مهم میباشد که به طور کل باید یکپارچه شود که پاسخ درستی از سمت مغز ارسال شود.
مرحله اول: توالی اطلاعات که در این مرحله باید اطلاعات به درستی سرجای خود قرار بگیرند. در رویدادهایی که پشت سرهم اتفاق میافتند، این مرحله اهمیت بالایی دارد که کدام اتفاق قبل از دیگری افتاده است؟ یا کدام عدد قبل از دیگری قرار دارد؟
مرحله دوم: معناسازی. مغز برای حفظ اطلاعات ورودی باید برای آن معنایی پیدا کند.
مرحله سوم: سازماندهی اطلاعات که در این مرحله اطلاعات دریافت شده با توجه به شرایط در یک شکل و قالب معنادار قرار میگیرد و در نهایت یکپارچه میشود.
اختلال یادگیری بر کدام مهارتها اثر میگذارد؟
به طور کلی این اختلال، خواندن و نوشتن، گوش دادن و صحبت کردن و درک عمومی و خاص را تحت تاثیر قرار میدهد که با افزایش سن به احتمال زیاد فرد را در تمامی جنبههای زندگی حتی مراقبت از خود دچار مشکل میکند.
آیا کودکانی که مبتلا به اختلال یادگیری هستند، کودکان کمهوشی به حساب میآیند؟
هرچند این اختلال میتواند با سایر اختلالها مثل عقب ماندگی ذهنی همراه شوند اما کودکانی که تنها مبتلا به این اختلال هستند، فقط در برخی مهارتها دچار مشکل میشوند اما از هوش نرمال و طبیعی برخوردار هستند. همانند کودکی که هوش 120 دارد ولی در خواندن یک متن با چالش روبرو است.
آیا کودکان ADHD نیز اختلال یادگیری دارند؟
یکی از دلایلی که والدین اختلال یادگیری و بیش فعالی را به یکدیگر شبیه میدانند، عملکرد نامطلوب کودک در هر دو اختلال است؛ اما باید دقت کنیم که کودک بیش فعال مشکلی در پردازش اطلاعات و یادگیری ندارد فقط از توجه کافی برخوردار نیست. در واقع عملکردهای اجرایی که عملکردهای کلی یک انسان است، در بیش فعالی درگیر است اما در تعریف اختلال یادگیری گفتیم که برخلاف بیش فعالی حتی اگر فرد زمان کافی را مثلاً برای درک متن یا صوتی اختصاص دهد به درک و پردازش لازم و کافی نمیرسد.
آیا کودک من علائم اختلال یادگیری را دارد یا خیر؟
اختلال یادگیری طیف وسیعی دارد و به این گونه نیست که کودک تمامی نشانههای این طیف را داشته باشد. ممکن است کودکی توانایی شنیداری بسیار خوبی داشته باشد اما نتواند آن شنیدهها را به خوبی بیان کند. به طور کل اگر نشانههای زیر را در کودک خود مشاهده کردهاید، بهتر است کودک خود را در سریعترین زمان نزد متخصصان اختلال یادگیری ارزیابی کنید.
جهت دریافت نوبت ارزیابی و درمان اختلالات یادگیری در کلینیک حامی، با شمارههای پذیرش ارتباط برقرار کنید:
نکتهای که بسیار اهمیت دارد این است که علائم اختلال یادگیری نباید ناشی از مشکلات دریافتی بینایی، شنوایی، حرکتی و ناتوانی ذهنی باشد؛ مثلاً گوش کودک از نظر حس شنوایی دچار مشکل باشد، یا چشم کودک ضعیف باشد و…
کودک شما زیر 5 سال است:
- دایره واژگان کودک نسبت به همسن و سالان دیرتر تکمیل میشود.
- هماهنگی چشم و دست ضعیفی دارد.
- در صحبت کردن دچار تاخیر است.
کودک شما در سنین پیش دبستانی است:
- هنگام صحبت کردن در ادای کلمات دچار مشکل میشود.
- درک درستی از رنگها، اعداد و … ندارد. مثلاً رنگها را اشتباه میگیرد یا نمیتواند درک درستی از اعداد داشته باشد.
- در هنگام صحبت کردن انگار دنبال یافتن کلمه مناسب است.
- در لباس و کفش پوشیدن دچار مشکل میشود. مثلاً نمیتواند زیپ لباس را بالا و پایین بکشد یا بند کفش خود را ببندد.
- مهارتهای ظریف کودک با نقصهایی همراه است. مثلاً مداد را به سختی در دست نگه میدارد یا نمیتواند از خطوط روی کاغذ تبعیت کند و خطوط کج و معوجی رسم میکند.
فرزند شما در سنین مدرسه و زیر 10 سال باشد:
- به آرامی و سختی مهارتهای جدید را یاد میگیرد.
- دیکته خوبی ندارد.
- در تشخیص حرفهایی که یک صدای مشترک دارند، دچار مشکلات زیادی است. مثلاً حروف “ث” و “ص” و “س”.
- ترتیب و توالی را یاد نمیگیرد.
- مهارتها و حتی وظایف خود را فراموش میکند.
- اعمال ساده ریاضی را مثل جمع و تفریق، ضرب و تقسیم را درک نمیکند.
- کلمات را نمیتواند بخواند.
فرزند شما در سنین مدرسه و بالای 10 سال باشد:
- مهارتهای اجتماعی را به خوبی یاد نمیگیرد.
- دستخط نامناسب و کج و معوج دارد.
- در نظم بخشیدن به محیط خود دچار مشکل است.
- در حدس کلمه و پاسخ مناسب ناتوان است.
- در درک مطالب و حتی گفتههای دیگران دچار ضعف است.
دقت کنیم که گاهی محرومیتهای فرهنگی و محیطی نیز میتواند علائم شبیه به علائم اختلال یادگیری را نشان دهد که نباید با ناتوانی یادگیری اشتباه گرفته شود.
چرا اختلال یادگیری اتفاق میافتد؟
پس از تعریف اختلال یادگیری، آگاهی از علل بروز این اختلال به ما کمک میکند تا حدودی از بروز آن جلوگیری کنیم.
- ژنتیک و سابقه خانوادگی: تعداد قابل توجهی از کودکان دارای ناتوانی یادگیری، پیشزمینه خانوادگی دارند و احتمال ابتلا به اختلال یادگیری در خانوادهای که افراد دیگری نیز مبتلا هستند، بیشتر است.
مشکلات ژنتیکی و اختلالاتی که در فرآیند کروموزومسازی به وجود میآید از عوامل خطرساز این اختلال محسوب میشود. - ترومای جسمی: ضربههایی که چه در دوره جنینی و چه بعد از تولد به سر و مغز فرد وارد میشود، احتمال ابتلا را زیاد میکند.
- ترومای روانی: آسیبهای روانی که در سنین پایین به کودک وارد میشود. حتی شیوه برخورد و رفتار مراقبین میتواند در بروز این اختلال تاثیرگذار باشد.
- آلودگیهای محیطی: بعضی مواد آلوده مانند سموم میتواند با کاهش اکسیژن رسانی، در عملکرد مغز اختلال ایجاد کنند.
- شرایط مادر: رشد ضعیف رحم، مصرف الکل و سیگار، شرایط روانی، تغذیه و … همه از عواملی هستند که بر کارکرد مغزی تاثیرگذار هستند.
دستهبندی انواع اختلال یادگیری
در قدیم (DSM-4)، انواع اختلال یادگیری را به 4 دسته تقسیم بندی میکردند. از جمله:
- اختلال خواندن (دیسلکسی)
- اختلال ریاضی (دیسکلکیولیا)
- اختلال نوشتن (دیسگرافی)
- اختلال یادگیری نامعین
اما امروزه طبق بهروزترین اطلاعات (DSM-5)، تقسیمبندیهای سابق انواع اختلال یادگیری، در یک عنوان جمع شده و نام «اختلال یادگیری ویژه» را به خود اختصاص داده است. اختلال یادگیری ویژه شامل آسیب در خواندن، آسیب در نوشتن و آسیب در ریاضی است.
Dyslexia (آسیب خواندن):
یکی از مهمترین مشخصههای اختلال یادگیری ویژه است که در اغلب کودکانی که دچار اختلال یادگیری ویژه هستند، وجود دارد. کودک نمیتواند ارتباط بین صدا، حرفها و کلمات را درک کند. در واقع قسمتهای پردازش زبان در مغز آسیب دیده است.
اگر کودک شما در مدت زمانی طولانی و به طور دائم کلمات و حروف و ارتباط آنها را تشخیص نمیدهد یا خیلی آهسته متنی را میخواند یا درکی از متن ندارد باید از نظر نارساخوانی مورد ارزیابی قرار بگیرد. برای این کار به گفتاردرمانی مراجعه کنید.
Dysgraphia (آسیب نوشتن):
وجود این مشخصه از اختلالات یادگیری ویژه، زمانی به کودک اطلاق میشود که در نوشتن دچار مشکلاتی باشد. مثلاً دست خط بد و ناخوانایی دارد یا شنیدهها را نمیتواند روی کاغذ بیاورد یا غلطهای املایی زیادی دارد.
پس در این آسیب یا کودک از نظر فیزیکی در نوشتن مشکل دارد یا در پردازش و یکپارچگی اطلاعات دچار ایراداتی است.
باید دقت کنیم که این نوع آسیب را با اختلال ADHD به اشتباه نگیریم.
Dyscalculia (آسیب ریاضی):
وقتی کودک از پس محاسبات ساده ریاضی برنیاید یا در درک اعداد، علائم و ارتباط آنها دچار مشکل شود یا نتواند از اصول و مفاهیم ریاضی استفاده کند، احتمالاً این مشخصه از اختلال یادگیری ویژه را دارد. البته کودک باید در دروس دیگر که نیاز به محاسبات ندارد، عملکرد قابل قبولی داشته باشد. این اختلال معمولاً دیرتر از سایر اختلالها تشخیص داده میشود. چون به نظر بیشتر مردم ریاضی درس سختی است و طبیعی است اگر کودکی در این درس نمرات پایینی داشته باشد!
توجه داشته باشیم ناتوانی در گفتن زمان یا محاسبه پول نیز در این دسته قرار میگیرد.
مشکلاتی که میتواند بر اختلال یادگیری ویژه اثرگذار باشد:
مشکلات پردازش بینایی و شنوایی:
ما بیشترین اطلاعات محیطی را از طریق چشم و گوش دریافت میکنیم. پس اشکال در پردازش محرکات این دو باعث بروز اختلالات یادگیری میشود. ما باید بتوانیم به خوبی بشنویم و اطلاعات را پردازش کنیم یا تفاوتها را در یک تصویر درک کنیم یا معنای عمق را متوجه بشویم.
اختلال در پردازش شنوایی در پسران رایجتر است.
به دلیل اهمیت بینایی و تاثیری که در تمامی مهارتهای حرکتی ظریف و درشت دارد، مشکلات پردازش بینایی را میتوان به چند دسته تقسیمبندی کرد: 1. ناتوانی در تشخیص اشیا از طریق بینایی 2. ناتوانی در به یادآوردن و تشخیص رنگهای محیط 3.ناتوانی در تشخیص سایز و وزن اشیا 4.عدم توانایی در تشخیص چهره افراد آشنا 5.ناتوانی در درک کلیت یک شی.
Dyspraxia (اختلال حرکتی):
در اختلال حرکتی کودک در هماهنگی چشم و دست مشکل دارد. مثلاً نمیتواند دکمه لباس خود را ببندد یا کاغذی را طبق الگویی برش دهد. به طور کلی وقتی کودک در هماهنگی و حرکت چه حرکات ظریف مثل گرفتن مدادی در دست و چه درشت مثل پرتاب یک توپ دچار ناتوانی باشد.
Language disorders (اختلالات زبان):
از آنجایی که زبان یکی از ابزارهای ما برای بیان، ارتباط گرفتن و پاسخ دادن است، ناتوانی در درک و گفتار نیز میتواند بر یادگیری اثرگذار باشد. مثلاً فرد متوجه شوخیهای دیگران نمیشود یا فرد نمیتواند آن چه را شنیده یا خوانده بازگو کند یا به روانی صحبت کند.
انواع ارزیابیها در اختلال یادگیری
بعد از دانستن تعریف اختلال یادگیری و انواع اختلال یادگیری، آشنایی با روشهای ارزیابی از اهمیت زیادی برخوردار است. این اختلال باید از سایر اختلالها متمایز شود و کودک یا بزرگسال باید به درستی ارزیابی شود که بهترین نوع درمانی که متناسب با شرایط فرد است، انجام بگیرد.
تعدادی از روشهای ارزیابی که در کلینیک حامی انجام میشود:
بررسی تاریخچه رشدی کودک. برای مثال: در چه سنی حرف زدن را شروع کرد؟ در چه سنی مهارتهای حرکتی ظریف خود را به دست آورد؟ و …
- انجام ارزیابی برای افتراق از ناتوانی ذهنی
- آزمون یکپارچگی حسی
- آزمون پیشرفت تحصیلی
- آزمون زبانی
آیا درمان اختلال یادگیری امکانپذیر است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت تا حدودی بله! با توجه به شرایط فرد از جمله سن، مراحل رشدی، شدت اختلال و … میتوان این ناتوانی را درمان و یا تا حد زیادی جبران یا مدیریت کرد.
سیستم عصبی به دلیل ماهیت نوروپلاستیسیتهای که دارد، خاصیت بازآموزی دارد. در واقع با دو مکانیسم Unmasking یعنی به کارگیری گروهی از نورونها که در حالت عادی، غیرفعال هستند و Sprouting یعنی ایجاد ارتباطات جدید نورونی، میتوان نورونهای مغزی را تغییر داد و باعث بهبود عملکردهای آن شد. در واقع با استفاده از این خاصیت مغز و سیستم عصبی است که بهبود عملکردهای فرد پس از توانبخشی قابل توجیه است.
انواع درمان اختلال یادگیری
درمان اختلال یادگیری همانند سایر اختلالات، درمان سادهای نخواهد بود و نیاز به تشخیص دقیق و کامل انواع اختلال یادگیری، شدت آن و بررسی شرایط فردی دارد. برخی از درمانها عبارتاند از:
دارو درمانی
از سری داروهایی که برای اختلال یادگیری استفاده میشود، داروهای ضدروانپریشی، ضدافسردگی و بنزودیازپینها مثل ریتالین، متیل فنیدات و … است. این داروها با توجه به شرایط فرد تجویز میشود و برای همه کاربرد ندارند. یکی از بزرگترین مشکلات این روش درمان، عوارضی است که این داروها در کوتاه مدت یا بلندمدت بر جای میگذارد. از عوارض این داروها میتوان به پرخاشگری، بیقراری، خوابآلودگی و رفتارهای آسیبزا اشاره کرد.
کاردرمانی
کاردرمانی با تاکید بر داشتن یک زندگی مستقل به افراد دارای اختلال یادگیری برای سازگاری با محیط زندگی کمکهای زیادی میکند. چند روش کاردرمانی برای اختلالات یادگیری شامل موارد زیر میشود:
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید مقاله بهترین مرکز کاردرمانی تهران را مطالعه نمائید.
1- اتاق تاریک:
برای کودکانی که مشکل پردازش بینایی یا مشکل دیسپراکسیا دارند، اتاق تاریک یکی از جذابترین پیشنهادهای کاردرمانی است. کاردرمانگران کلینیک حامی با استفاده از مدالیتههای حسی و امکانات موجود در کلینیک سبب بهبود سرعت پردازش بینایی، هماهنگی چشم و دست، بهبود ادراکات بینایی مثل تشخیص وزن و سایز و … میشوند.
2- درمان شناختی_رفتاری:
در این روش کاردرمانگران با تغییر الگوهای رفتاری و فکری همانند تحلیل فرآیند یادگیری، تعیین اهداف و … باعث میشود که افراد عملکرد بهتری را تجربه کنند.
3- بازی درمانی:
بازی درمانی در بهبود مهارتهای حرکتی درشت و ظریف کودکان تاثیر بسزایی دارد. وقتی آموزش و تمرین دادن کودک در قالب بازی انجام بگیرد، انگیزه و میزان مشارکت کودک نیز افزایش پیدا میکند.
برای تقویت مهارتهای اجتماعی و عاطفی نیز میتوان از بازی استفاده کرد. ناامیدی از یادگیری مخصوصاً در سنین مدرسه باعث کاهش اعتماد به نفس فرد میشود. در کلینیک حامی مهارتهای مربوط به زندگی اجتماعی در قالب فعالیتهای موردعلاقه فرد به او آموزش داده میشود و به این شکل بخشی از مشکلاتی که با این اختلال همراه است، برطرف میشود.
برای شرکت در جلسات بازی گروهی با شمارههای کلینیک در تماس باشید.
4- یکپارچگی حسی:
یکی از متدهای کاردرمانی است که در کلینیک حامی توسط متخصصان باتجربه انجام میگیرد و میتواند در بهبود شرایط کودکان با اختلال یادگیری بسیار موثر باشد. با استفاده از یکپارچگی حسی پردازش اطلاعات حسی بهبود مییابد.
اما یکپارچگی حسی شواهد قویای برای درمان دیسلکسی (آسیب خواندن) ندارد. درنتیجه در انتخاب نوع درمان به نظر درمانگر خود اعتماد کنید.
یکی از مشکلاتی که کودکان دیسپراکسیا با آن درگیر هستند، هماهنگی چشم و دست است که با استفاده از یکپارچگی حسی تا مقدار زیادی قابلیت بهبودی را دارد.
5- کاردرمانی دست:
دست عضو مهمی برای انجام حرکات ظریف است. همانطور که قبلاً اشاره شد در اختلال یادگیری به خصوص اختلال در نوشتن و یا دیسپراکسیا عملکردهای دست دچار اختلال میشود. انجام فعالیتهای مراقبت از خود، شیوه مداد گرفتن، رعایت فواصل، هماهنگی چشم و دست از تمریناتی است که در کلینیک حامی برای کودکان با اختلال یادگیری انجام میشود.
6- هنردرمانی:
با استفاده از فعالیتهای مورد علاقه و تواناییهای فرد به بهبود خلاقیت و عملکرد کمک میکند.
7- آموزش روشهای جبرانی:
به طور مثال تمرکز بر نقاط قوت فرد. اگر کودکی در پردازش بینایی عملکرد قابل قبولی دارد برای جبران نقص در سایر ادراک، میتوان از نشانگان بصری استفاده کرد.
گفتاردرمانی
اختلال یادگیری به دلیل داشتن ماهیت شناختی و ذهنی نیاز به رویکردهای درمانی مختلفی دارد.
بررسی به روزترین مطالعات نشان دادهاست که موثرترین درمان برای دیسلکسی یا آسیب خواندن، باید موارد زیر را دربر بگیرد:
- آگاهی واجشناختی
- مهارتهای کدشکنی
- درک و روانخوانی متن
و روشهای درمانی دیسلکسی بر اساس نوع آسیب خواندن میتواند در سه گروه جای بگیرد:
- روش چندحسی (multisensory)
- روش آوایی
- آموزش قواعد هجی کردن
همچنین درمان آسیب نوشتن باید شامل دو زمینهی عمدهی زیر باشد:
- فرایند نوشتن
- فرایند ساختن بیان نوشتاری (انشا)
آسیب شناسان گفتار و زبان (گفتاردرمانگران) کلینیک حامی در زمینههای مختلفی، از جمله موارد فوق به کودکان با اختلال یادگیری کمک میکنند.
همچنین کودکان مبتلا به دیسلکسی، اغلب در مهارتهای زبانی دچار مشکل هستند و تقویت زبان (language) را باید در برنامه درمانی آنها قرار داد و به تمام جنبههای آن اعم از:
- خواندن و نوشتن
- غنای واژگانی
- معناشناسی
- صرف و نحو
- آگاهی واجی
- و…
توجه نمود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد می توانید مقاله گفتار درمانی را مطالعه نمائید.
آیا اختلال یادگیری در بزرگسالی نیز اتفاق میافتد؟
در تعریف اختلال یادگیری گفتیم که ناتوانی یادگیری به میزان زیادی با پردازش و درک اطلاعات ارتباط دارد. به طور کل افراد بزرگسالی که در یادگیری دچار مشکل هستند به احتمال زیاد در کودکی برای آنها هیچ کدام از انواع اختلال یادگیری تشخیص داده نشده و اقدامات لازم برای جبران یا بهبود شرایط زندگی این افراد انجام نشده است اما در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است ناتوانی یادگیری در سنین بزرگسالی بروز پیدا کند، باید پاسخ داد بله.
ضربههای مغزی وارد شده یا برخی بیماریهای عصبی میتوانند یادگیری فرد را دچار مشکل کنند. همانند فرد بزرگسالی که به دلیل ضربهای که به سر و مغزش بر اثر تصادف وارد شده است، در گفتار یا در تشخیص رنگها و اشیا با اشکال زیادی روبرو است.
درمان اختلال یادگیری در بزرگسالان
پس از طی کردن مراحل رشدی در جنبههای فیزیکی و شناختی، درمان اختلال یادگیری بسیار سخت خواهد شد. به همین دلیل استفاده از روشهای تطبیقی برای افراد بزرگسال بسیار سودمند وکارآمد است. برای مثال:
- گوش دادن به صدا و استفاده از تایپ صوتی به جای استفاده از بینایی
- به جای نوشتن، از رنگها استفاده کنیم.
- استفاده از وسایل کمکی برای جبران مشکل در مهارتهای حرکتی ظریف
سخن آخر
در این نوشتار تعریف اختلال یادگیری، انواع اختلال یادگیری و درمان اختلال یادگیری را به طور کامل بررسی کردیم. این اختلال با وجود طیف وسیعی که دارد، در سنین پایینتر قابل تشخیص است. توجه داشته باشیم یکی از بزرگترین مشکلاتی که عدم درمان به موقع برای فرزند شما خواهد داشت، مشکلات روانی و عاطفی است. زمانی که کودک رفتارهای غیرکلامی اطرافیان خود را به خوبی درک نمیکند، به طبع به نقاط مشترکی با همسن و سالان خود نمیرسد و در درازمدت دچار یاس و سرخوردگی میشود. پس بهتر است رفتار و عملکرد کودک خود را به درستی درنظر داشته باشیم و اگر علائم اختلال یادگیری را در کودک خود مشاهده کردیم برای ارزیابی به متخصصان گفتاردرمانی، کاردرمانی و یا روانشناسی مراجعه کنیم و درمان را زودتر آغاز کنیم.
کلینیک حامی در این مسیر همراه شماست.
0 دیدگاه