خواب در کودکان اوتیسم

تحقیقات نشان داده است که حدود 40 تا 80 درصد کودکان دارای اوتیسم در خوابیدن دچار مشکلاتی هستند. کمبود خواب خوب شبانه نه فقط کودک، بلکه تمام اعضای خانواده را تحت تاثیر قرار می‌دهد. ممکن است شما هم جزو آن دسته والدینی باشید که به زحمت می‌توانید شب‌ها بخوابید و پا به پای کودکتان بیدار هستید. در این صورت بهتر است بدانید که مداخلات و روش‌هایی برای تغییر سبک زندگی‌ وجود دارد که می‌‌‌‌تواند به بهبود خواب کودک شما کمک کند. اگر تمایل دارید با دلایل اختلال خواب در کودکان اوتیسم و راهکاری برای بهبود آن‌ها آشنا شوید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.  

دلایل اختلال خواب در کودکان اوتیسم

بدن ما یک چرخه طبیعی برای خواب و بیداری دارد. به همین خاطر، ما به صورت ذاتی می‌دانیم که در هنگام تاریکی وقت خواب است. البته با مدرن شدن جوامع، سرنخ‌های اجتماعی هم برای فهمیدن زمان خواب مورد استفاده قرار گرفت. کودکان نیز به مرور با این سرنخ‌های اجتماعی مثل آماده شدن بقیه اعضای خانواده برای خوابیدن آشنا می‌شوند. با این حال برای کودک اوتیسم که با ارتباط اجتماعی مشکل دارد، درک این سرنخ‌ها سخت‌تر است. به همین دلیل ممکن است با خوابیدن مشکلاتی داشته باشند.

دلیل دیگر اختلال خواب در کودکان اوتیسم می‌تواند با هورمون ملاتونین در ارتباط باشد. این هورمون به طور طبیعی در بدن ترشح می‌شود و چرخه خواب و بیداری را تنظیم می‌کند. تحقیقات نشان داده است که میزان این هورمون در کودکان دارای اوتیسم، کمتر یا بیشتر از دیگران است. این بدتنظیمی باعث سطوح بالای ملاتونین در طول روز و سطوح کمتر آن در شب می‌شود که در نهایت به مشکلات خواب منجر خواهد شد.

دلیل دیگری که ممکن است باعث مشکل در خواب کودکان اتیسم شود، اختلال حسی و حساسیت زیاد به محرک هایی مثل صداست. این حساسیت آنقدر زیاد است که ممکن است او با باز کردن در اتاق خواب یا کوچکترین روزنه نوری بیدار شود. همچنین احتمال دارد محیط برای کودک آرامش بخش نباشد و احساس عدم امنیت، منجر به مشکلات خواب شود. اضطراب نیز شرایط دیگری است که می‌تواند باعث این مشکلات شود. کودکان دارای اوتیسم سطوح بالاتری از اضطراب را نسبت به کودکان دیگر تجربه می‌کنند.

5 راهکار برای بهبود خواب کودکان اوتیسم

خواب کافی برای بدن لازم و ضروری است. خواب شبانه ناکافی می‌تواند کودک را دچار مشکلات زیادی مثل پرخاشگری و تحریک پذیری و کاهش عملکرد شناختی بکند. از طرف دیگر برای شما نیز فرآیندی فرسوده کننده است. با این حال راه حل‌هایی وجود دارد که می‌تواند به شما کمک کند مشکلات خواب کودکتان را بهبود ببخشید. در ادامه به بررسی 5 راهکار برای بهبود خواب کودکان اوتیسم می‌پردازیم.

راهکار اول؛ برای کودک خود یک برنامه خواب تنظیم کنید

تنظیم یک برنامه خواب ثابت می‌تواند فرآیندی به‌وجود آورد که به کودک احساس امنیت ببخشد. تلاش کنید برنامه‌ای را انتخاب کنید که با سبک زندگی خانواده شما مطابق باشد. اگر قرار است تغییری در روتین خواب کودک ایجاد شود، به تدریج و تک به تک آن را انجام دهید. در نهایت تلاش کنید که صبور باشید و ببینید که آیا برنامه جدید اثربخشی دارد یا باید آن را عوض کنید. ممکن است چند هفته یا چند ماه طول بکشد تا اثرات آن را بر خواب کودک خود ببینید.

نمونه ای از فعالیت‌هایی که می‌توان به روتین منظم قبل از خواب اضافه کرد:

_{نمونه ای از فعالیت‌هایی که می‌توان به روتین منظم قبل از خواب اضافه کرد.}

راهکار دوم؛ روتین و عادت‌های روزانه ثابتی را برای کودک بوجود آورید

در قدم اول تلاش کنید تا حد ممکن در تمام طول هفته زمان خواب و بیداری کودک ثابت بماند. زمان به خواب رفتن کودک را موقعی انتخاب کنید که خسته باشد. یکی از چیزهایی که ممکن است باعث اختلال خواب در کودکان اوتیسم شود، زمان نامناسب به رخت خواب رفتن است. قبل از خواب از دادن وعده غذایی سنگین به کودک اجتناب کنید. همچنین خوراکی‌های سبک دارای کربوهیدرات به بهبود کیفیت خواب او کمک می‌کند. بهتر است اجازه ندهید کودک قبل از خواب از محصولات کافئین دار مثل شکلات، نوشابه، چای یا قهوه استفاده کند.

زمانی که کودک بیدار می‌شود، او را در معرض نور طبیعی قرار دهید. این کار باعث تنظیم چرخه زیستی خواب و بیداری بدن او می‌شود. انجام تمرینات ورزشی ساده در طول روز، می‌تواند به بهبود خواب شبانه کودک کمک کند. البته توجه داشته باشید که 2 تا 3 ساعت قبل از زمان خواب نباید فعالیت ورزشی شدید داشته باشد. تا حد امکان میزان چرت‌های روزانه کودک را کم کنید تا در هنگام شب، راحت‌تر بتواند به خواب برود.

راهکار سوم؛ از جدول تصویری استفاده کنید

یک روتین قابل پیش‌بینی و کوتاه 15 تا 30 دقیقه‌ای برای کودک شروع کنید. هر شب فعالیت‌ها را با ترتیب یکسانی انجام دهید که به کودک در ریلکس کردن و آمادگی برای خواب کمک کند. فعالیت‌هایی را انتخاب کنید که برای کودک آرامش بخش هستند. خواندن کتاب در نور کم می‌تواند به بهبود خواب در کودکان اوتیسم منجر شود. بهتر است از فعالیت‌های محرک مثل دیدن فیلم و ویدیو اجتناب کنید. این فعالیت ها انرژی کودک را بالا می‌برد و به او اجازه خوابیدن نمی‌دهد. بهتر است یک جدول تصویری برای روتین قبل از خواب درست کنید که به کودک نشان دهد چه فعالیت‌هایی قرار است انجام شود.

_{نمونه‌ای از جدول تصویری فعالیت‌های قبل از خواب که به نظم بیشتر روتین کودک کمک می‌کند.}

راهکار چهارم؛ محیطی راحت و باثبات برای خوابیدن درست کنید

مطمئن شوید که دمای اتاق کودک مناسب باشد. مشکلات خواب کودکان اوتیسم می‌تواند بر اثر سرما یا گرمای بیش از حد محیط خواب نیز ایجاد شود. اتاق کودک باید تاریک و ساکت باشد و همه چیزهایی که کودک را در هنگام خواب برانگیخته می‌کند، حذف شوند. اگر کودک از تاریکی می‌ترسد، یک چراغ خواب به اتاق اضافه کنید. اما توجه داشته باشید که چراغ خواب باید همیشه و تمام طول شب روشن باشد. در انتخاب لباس و ملحفه تخت از پارچه‌ای استفاده کنید که کودک با آن راحت است و آن را ترجیح می‌دهد. تمام این کارها محیطی را خلق می‌کند که کودک در آن احساس امنیت و آرامش دارد و راحت‌تر می‌تواند به خواب رود.

محیط آرامش بخش و امن به کودک برای خواب بهتر و با کیفیت‌تر کمک می‌کند.

_{محیط آرامش بخش و امن به کودک برای خواب بهتر و با کیفیت‌تر کمک می‌کند.}

راهکار پنجم؛ به کودک آموزش دهید که تنها بخوابد

تنها خوابیدن یک مرحله از رشد کودکان است که می‌تواند برای آن‌ها بسیار چالش برانگیز باشد. ترس از تنهایی می‌تواند به مختل شدن خواب کودکان اوتیسم شود. تلاش کنید که این جدا شدن را به صورت تدریجی انجام دهید. ابتدا به جای دراز کشیدن در کنار کودک، روی صندلی نزدیک تخت او بنشینید. سپس هر شب قدری فاصله صندلی را از تخت بیشتر کنید. بهتر است ارتباط شما در هنگام خواب کوتاه باشد. فاصله بین سر زدن‌های شبانه به کودک را بیشتر کنید. می‌توانید از راهکار پاس قبل از خواب استفاده کنید که در آن کودک می‌تواند نشستن شما کنار تخت را با یک لیوان نوشیدنی یا یک بغل و بوس اضافی عوض کند!

سخن پایانی

مشکلات خواب کودکان اوتیسم می‌تواند برای والدین بسیار چالش برانگیز باشد. همچنین خواب شبانه ناکافی کودک را دچار مشکلاتی مثل تحریک پذیری و پرخاشگری می‌کند؛ حالا اگر فردا روز جلسه‌ی گفتاردرمانی و کاردرمانی هم باشد، احتمالاً بازدهی او در جلسه پایین می‌آید… اختلال خواب در کودکان اوتیسم به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. این دلایل می‌تواند شامل عدم درک سرنخ‌های اجتماعی، بدتنظیمی‌هورمون ملاتونین، اضطراب بالا و… باشد. البته راهکارهای مفیدی وجود دارد که می‌تواند به بهبود این مشکلات کمک کند. برخی از راهکارها در این مقاله بیان شد که با تغییر روتین خواب و عادت‌های روزانه کودک، کیفیت خواب او را افزایش می‌دهد. در نهایت باید گفت که برای دیدن اثربخشی این راه حل‌ها، لازم است صبور باشید و راهکارهای مختلف را امتحان کنید.